اثر دهانشویه بر ویروس کرونا

انتقال ویروس

یکی از مهم ترین راه های انتقال بیماری COVID-19، از طریق قطرات تنفسی و تماس شخص به شخص است. ACE2 یکی از رسپتورهای این ویروس است که در حفره دهان و علی الخصوص روی سلول های اپیتلیال زبان به فراوانی وجود دارد. ویروس با اتصال به رسپتور خود در دهان می تواند باعث آلوده شدن فرد و انتقال بیماری به سایر افراد شود. دهان شویه ها یکی از روش های ارتقای بهداشت دهان، کاهش التهاب لثه و پریودونتیت هستند و برخی از آن ها خاصیت ضدویروسی و ضدباکتریایی دارند.  این مطالعه با مرور مقالات مرتبط با دهان شویه های مؤثر بر ویروس SARS-CoV-2 (عامل بیماری COVID-19) و ویروس های هم خانواده آن است.

سلول هدف
مطالعات نشان داد احتمالاً آنزیم مبدل آنژیوتانسین (ACE2) II که گیرنده ویروس‌های SARS-CoV و HCoV-NL63 است ، احتمالاً گیرنده سلولی عامل بیماری کووید-19 نیز است ؛ بنابراین، سلول‌های بیان‌کننده ACE2 ممکن است به‌عنوان سلول هدف عمل کنند و پلی برای ابتلا به عفونت کووید-19 باشند . ACE2 در مخاط حفره دهان، به‌ویژه در سطح سلول‌های اپیتلیال زبان به‌طور فراوانی وجود دارد. لذا محل بالقوه‌ای برای پذیرش عفونت کووید-19 است و شواهدی برای استراتژی پیشگیری‌کننده در آینده را مطرح می‌کند .

یافته ها

از بین 9 مقاله، 6 مورد به صورت In vitro (به صورت خارج بدنی) و 2 مورد به صورت In vivo (به صورت داخل از بدنی) اجرا شده اند. نتایج مقالات In vitro حاکی از تأثیر مثبت دهان شویه بتادین در کاهش لود ویروس های خانواده کرونا بود، ولی کلرهگزیدین اثر معنی داری در این رابطه نداشت. در دو مقاله In vivo، پژوهشگران اثر این دو دهان شویه را روی ویروس SARS-CoV-2 ارزیابی کرده اند و بر اساس نتایج هر دو دهان شویه تأثیر مثبت در کاهش لود این ویروس داشتند. نتیجه گیری: استفاده از دهان شویه های بتادین و کلرهگزیدین، کاهش لود ویروس SARS-CoV-2 را در پی دارد و با جلوگیری از انتقال آن از طریق بزاق و حفره دهان می تواند در پیشگیری از این بیماری نقش داشته باشد.

عملکرد دهان‌شویه در جلوگیری یا کاهش مشکلات ناشی از ویروس کووید-19
دهان‌شویه‌ها محلول‌هایی هستند که به‌عنوان راهی برای ارتقای سلامت دهان و دندان، محدودکردن التهاب لثه و پریودنتیت با جلوگیری از تشکیل پلاک شناخته می‌شوند . در طول همه‌گیری اخیر کووید-19، به دلیل پوشیدن طولانی‌مدت ماسک و مصرف ناکافی آب، باکتری‌های دهانی تمایل به ایجاد کلونی ممکن است بیماری‌های دهان و زخم دهانی را در پی داشته باشند. توصیه‌های مراقبتی دهانی برای پیشگیری از ایجاد چنین وضعیتی شامل مسواک‌زدن دندان‌ها هر صبح و شب، استفاده از دهان‌شویه یا مسواک‌زدن دندان‌ها بعد از هر وعده غذایی، اطمینان از مصرف به‌موقع آب، شستن دهان با آب یا نمک طبیعی هنگام خارج‌شدن از محل کار است .
بعضی از دهان‌شویه‌ها خواص آنتی‌میکروبیال دارند؛ برای مثال، کلرهگزیدین (CHX) اثر ضدویروسی روی ویروس‌های روکش‌دار (envelope viruses) مانند ویروس هرپس سیمپلکس (HSV)، سیتومگالوویروس (CMV) و آنفلوانزای H1N1 دارد. بتادین یا PVP-I به‌صورت غرغره یا دهان‌شویه خواص ضدویروسی روی هر دو دسته ویروس‌های روکش‌دار و غیرروکش‌دار (non-enveloped viruses) شامل ویروس سندروم تنفسی حاد (SARS-CoV)، ویروس آنفلوانزا A و روتاویروس دارد . همچنین غرغره یا دهان‌شویه بتادین خاصیت ضدباکتریایی در برابر باکتری کلبسیلا پنومونیه و استرپتوکوک داشته است .